Matartáknin

Matartáknin hafa verið þróuð sérstaklega fyrir Vínbúðirnar. Táknin gefa til kynna hvers konar vín er um að ræða og við hvaða matarflokka hver víntegund á sérstaklega vel við samkvæmt mati Vínráðgjafa Vínbúðanna. Það er von okkar að merkingarnar auðveldi viðskiptavinum okkar að finna rétta vínið með matnum hverju sinni.

Skoða sérmerkingar

• A

  Fordrykkir

  Vín sem á að standa eitt og sér sem fordrykkur er best að hafa frískandi og ávaxtaríkt. Bæði sæt og þurr vín geta gengið sem fordrykkir en þau sýruríku (eins og til dæmis kampavín) æsa upp matarlystina og koma munnvatnskirtlunum í gang. Leita að víni
• B

  Skelfiskur

  Þau vín sem fara best með skelfiski, þurfa að hafa til að bera ákveðinn ferskleika og hátt sýrustig. Þessi vín eru valin vegna þess að bragð þeirra yfirgnæfir ekki skelfiskbragðið. Leita að víni
• C

  Fiskur

  Réttir með rjómasósu kalla á bragðmeiri vín en sósulausir fiskréttir. Til að vinna á móti mjólkurfitunni í rjómanum er snjallt að velja sýruríkt vín sem nær í gegnum mjólkurfituna. Grillaður fiskur er skemmtilegur með þéttum hvítvínum sem hafa nettan eikarkeim. Sterkkryddaðir fiskréttir kalla á eilítið sæt og fersk hvítvín til dæmis frá Þýskalandi eða öflugri hvítvín Alsace, þá helst Pinot Gris og Gewürztraminer Leita að víni
• D

  Alifuglar

  Besta giftingin er þegar vínið ýtir undir og magnar gæði matarins. Þyngri hvítvín eru algengust meðal vína úr Chardonnay þrúgunni ásamt öflugri vínum úr Pinot Gris, Riesling, Grüner Veltliner og Gewürztraminer. Til rauðvíns teljast léttir Bordeaux og Búrgundarar, léttari Temranillo vín Spánar og léttari vín Toscana eins og til dæmis Chianti. Leita að víni
• E

  Nautakjöt

  Í þennan flokk falla allra öflugustu rauðvínin. Vín sem hafa nægan styrkleika í bragði til að fullkomna góðar blóðugar steikur. nautakjöt er bragðmikið kjöt og kallar á bragðmikil vín. Helstu vínin í þeim flokki eru kraftmikil vín úr hinum klassísku þrúgutegundum, Cabernet Sauvignon, Merlot og Syrah. Leita að víni
• F

  Lambakjöt

  Íslenska lambið er eitt það bragðmesta sem völ er á enda alið á íslensku heiðalyngi í bland við grasið græna. Við erum því að tala um að velja rétta vínið með sjálfkrydduðu úrvalslambi. Með góðu lambi er fátt betra en hin frábæru herragarðsvín frá Bordeaux eða flottar Gran Reservur frá Rioja eða Ribera del Duero. Helst ber að hafa í huga að velja vín sem hæfir kryddun réttarins og eldunaraðferð hans. Leita að víni
• G

  Svínakjöt

  Vínið þarf að hafa nægan kraft til að fara með ljósara kjöti en ekki þá fyllingu sem þarf með þyngri kjötréttum. Það er ekkert sem bannar að nota hvítvín með svínakjöti og vel þekkt að Mið-Evrópubúar drekka sín hvítu vín með góðri svínasteik, hvort heldur sem er þau vín sem eru þurr eða örlítið sæt. Leita að víni
• H

  Kröftugri villibráð

  Íslensk villibráð eins og rjúpa og hreindýr er einhver bragðmesta villibráð sem völ er á og liggur beint við að nota kraftmikil og krydduð vín með slíkum mat. Fyrst upp í hugann koma hin glæsilegu vín frá Norður-Rhone, Bordeaux, Búrgund, Piemonte, Toscana, Ribera del Duero, Rioja, Napa, Sonoma og Washington svo einhver svæði séu nefnd. Leita að víni
• I

  Grænmetisréttir

  Rétt er að velja vín sem eru í bragðstyrkleika í samræmi við þann rétt sem borða á hverju sinni. Það er þekkt staðreynd að grænmetisréttir eru léttara fæði en kjöt og því eðlilegt að velja vín sem eru í léttari og ferskari kantinum Leita að víni
• J

  Grillað kjöt

  Ristunin sem verður á matnum á grillinu hentar vel með eikuðum vínum, sem eru vín sem hafa einhvern keim af eikartunnu sem þau hafa verið látin þrokast á. Grillmatur sem grillaður er með BBQ sósu þarf á annars konar vínum að halda, en með slíkum mat henta sæt eða sérlega ávaxtarík vín Leita að víni
• K

  Austurlenskur matur

  Hér koma margskonar vín til greina. Súrsætur matur kallar á sætkennd vín, sterkkryddaður á sæt og ávaxtarík vín, léttkryddaður á léttari vín og svo réttir eins og sushi á enn eina gerðina af víni. Leita að víni
• L

  Ostar

  Með ostum geta farið hvítvín, rauðvín og rósavín. Það er smekkur fólks sem stýrir því hvað það velur að nota með fjölbreyttu fáanlegu ostaúrvali. Leita að víni
• M

  Pastaréttir

  Með ljósum pastaréttum er vert að huga að hvítvíni, ítölsk jafnt sem frá öðrum löndum. Rautt tómatpasta biður svo um rauðvín og þar eru rauðvín úr Sangiovese tilvalin. Leita að víni
• N

  Ábætisréttir

  Veljið vín sem er sætara en eftirrétturinn. Best þekkt eru styrktu vínin sérrí og portvín en flóran af góðum eftirréttarvínum nær til mun fleiri vína. Fræg eru glæsilegu sætvínin frá Ungverjalandi, nefnd eftir héraðinu sem þau eru framleidd í eða Tokaji. Hin virtu eftirréttavín frá Frakklandi þekkja margir. Þar má nefna eftirréttarvínin frá Alsace sem eru svokölluð "Vendanges Tardives" og "Selection de Grains Nobles". Ekki má gleyma hinum virtu sætvínum frá Sauternes sem þykja einhver glæsilegustu sætvín veraldar, ásamt hinum mörgu sætvínum sem framleidd eru í Suður-Frakklandi. Leita að víni
• P

  Smáréttir

  Hér eru valin inn vín sem geta verið hvít, rauð eða rósavín. Þau þurfa bara að uppfylla það skilyrði að hafa nægjanlegt bragð og ferskleika til að fara með léttari mat. Leita að víni
• R

  Reykt kjöt

  Hér fara mjúk vín best en mýktin gerir það að verkum að hvítvín eins og Pinot Gris, Gewürztraminer og léttir eilítið sætir þýskir Rieslingar henta sérlega vel með reyktu kjöti. Íslenska hangikjötið er einstaklega mikið reykt og saltað og það kallar á sætu. Þá er rétt að benda á hin sætu freyðivín frá hreppnum Asti á Ítalíu. Kalt reykt kjöt er best með kældum vínum. Leita að víni
• S

  Pottréttir

  Sé verið að nota kjúkling eða eitthvað annað ljóst kjöt er rétt að velja rauðvín í léttari kantinum til að fara með. Ef lamb, naut eða villibráð er í pottréttinum er rétt að velja þung og kraftmikil vín með hátt sýrustig og mikil tannín. Slík vín mýkjast þegar þau komast í samband við eggjahvítuna í kjötinu og eða rjómann í sósunni. Leita að víni
• T

  Léttari villibráð

  Aðallega ljóst kjöt eins og fasanar, akurhænur og villiendur. Með þessum mat hentar sérstaklega vel að nota vel þroskuð rauðvín eða glæsilegustu og þyngstu hvítvín sem völ er á. Leita að víni
• V

  Sterkkryddaður matur

  Vín merkt með þessu tákni eru þannig gerð að þau ættu að þola hvað best mjög heitkryddaðan mat með kryddstungu. Það eru ekki mörg vín sem þola slíkt og oft er vænlegra að drekka hreinlega bjór með mjög "spicy" matartegundum. Sæt og ávaxtarík vín eru líklegust til að ráða við svona mat Leita að víni
• W

  Eitt og sér

  Vínin geta verið svo nett eða bragðlítil að þau hverfi algerlega ef þeirra er neytt með mat. Geta verið það sæt að þau henti ekki með mat, svo römm að þau geti skemmt fyrir öllum mat, svo þroskuð að þau henti ekki með mat eins og fersk samskonar vín. Leita að víni
• 3

  Pítsa

  Oftast er best að velja vín frá sama landi og rétturinn kemur frá, í þessu tilfelli Ítalíu, þar má finna ýmis létt rauðvín t.d. Valpolicella, létt Chianti eða rauðvín frá öðrum svæðum á Ítalíu. Létt rauðvín frá öðrum löndum koma vissulega einnig til greina. Leita að víni
• 1

  Saltfiskur

  Með saltfiski má hafa hvítvín eða rauðvín og fer það oftast eftir eldunaraðferð, meðlæti og einnig smekk hvort verður fyrir valinu. Ósæt hvítvín með ferska sýru henta vel. Saltfiskur hefur þétta og kjötkenda áferð sem gerir rauðvín að vænlegum kosti. Rauðvínið má þó ekki vera of kröftugt eða tannískt. Leita að víni
• 4

  Sushi

  Yfirleitt verða ósæt hvítvín fyrir valinu, margir vilja þó örlitla sætu í vínið. Freyðivín henta mjög vel og jafnvel bjór Leita að víni
• 2

  Pylsur

  Í þennan flokk falla þurrpylsur, kæfur og ýmsar unnar kjötvörur. Með þesskonar mat koma rauðvín, hvítvín, sætvín og jafnvel styrkt vín til greina. Leita að víni

• Sjálfbært

  Sjálfbær vottun vísar til ráðstafana sem gerðar eru til að stuðla að sjálfbærri þróun í framleiðslunni. Táknið sameinar alþjóðleg vottorð eða upprunaland sem taka mið af meginreglum sjálfbærrar þróunar við ræktun hráefna og framleiðslu. Forsendur vottunnar eru mismunandi. En við ræktun og framleiðslu víns eru til dæmis dæmigerðar sjálfbærar lausnir til að draga úr vatns- og orkunotkun og auka hlutfall endurnýjanlegrar orku. Leita að víni

• Náttúruvín

  Náttúruvín eru hugtak yfir vín sem eru framleidd á náttúrulegan hátt þar sem tækni í víngerð er sparlega notuð, án tilbúins gers og með lítilli eða engri viðbót aukefna á borð við súlfít. Ekki eru til almennar reglur um náttúruvín og þess vegna er það framleiðandi sem ákveður hvort vín kallist náttúruvín. Náttúruvín geta verið skýjuð eða gruggug og stundum lítillega freyðandi. Þau geta verið súr og haft áberandi oxunartóna. Hvítvín geta verið tannísk. Ofangreindir þættir sem teldust gallar í venjulegum vínum geta verið réttir eiginleikar í mörgum náttúruvínum. Leita að víni

• Glútenfrítt

  Vara sem merkt er glútenfrí og vottuð sem slík, er eina varan sem þeir sem haldnir eru glútenóþoli geta treyst að sé í lagi fyrir þá. Glúten eru prótín sem eru í miklu magni Í hveiti, rúgmjöli og byggi. Þetta eru algeng hráefni í vinnslu á bjór og brenndum drykkjum. Leita að víni

• Vegan

  Margir vínframleiðendur nota dýraafurðir eins og eggjahvítu, mjólkurprótein eða gelatín til að sía vínið áður en því er tappað á flöskur. Vegan vín eru hins vegar síuð með steinefnum eins og bentónít eða kaólín og eru því drykkjarhæf fyrir grænmetisætur sem neyta hvorki mjólkur né eggja. Leita að víni

• Lífræn vín

  Segja má að öll lífræn ræktun byggist á þeirri hugsun að heilbrigður og næringarríkur jarðvegur skili af sér heilnæmri fæðu. Eingöngu má nota lífrænan áburð og notkun skordýraeiturs og annarra eiturefna er bönnuð. Lífræn vín eru gerð úr þrúgum sem uppfylla reglur lífrænnar ræktunar. Þar að auki eru reglur um víngerð, aðferðir og efnanotkun þrengri fyrir lífræn vín heldur en fyrir „venjuleg vín“ og sömuleiðis þrengri en fyrir vín sem einungis eru gerð úr lífrænt ræktuðum þrúgum. Til dæmis eru mörk um leyfilegt magn viðbætts súlfíts lægri en í venjulegum vínum. Leita að víni

• Sanngjörn framleiðsla (Fairtrade, Fair for life)

  Fairtrade virkar þannig að smábændur í fátækum löndum stofna með sér samvinnufélag. Verðið fyrir vörur þeirra er fyrirfram ákveðið og allt að 60% af áætlaðri uppskeru er greidd fyrirfram. Fairtrade vínræktendur þurfa að greiða vinnufólki sanngjörn laun og tryggja heilbrigt vinnuumhverfi. Leita að víni

• Lífefld vín (biodynamic)

  Í lífefldri ræktun er gengið skrefinu lengra en í lífrænni ræktun með því að bæta við kröfum um vistfræðilega sjálfbærni. Ræktunin byggist á kenningum Austurríkismannsins Rudolf Steiner sem leggur áherslu á siðferðilega og andlega þætti ásamt því að taka tillit til afstöðu tungls og reikistjarna í ræktunarferlinu. Leita að víni

• Án viðbætts súlfíts

  Súlfíti (brennisteinsdíoxíði) hefur verið blandað í vín í aldaraðir til að auka geymsluþol og varðveita náttúrulegt bragð. Í lífrænum vínum er yfirleitt minna súlfít en í vínum sem ekki kallast lífræn. Í vínframleiðsluferlinu myndast einnig náttúrulegt súlfít þegar þrúgurnar gerjast. Hóflegt magn súlfíts er hvorki talið skaðlegt fyrir manneskjur né umhverfi. Leita að víni

• Kosher

  Til þess að vín geti talist kosher, þarf viðurkenndur eftirlitsmaður að fylgjast með öllu víngerðarferlinu, allt frá því að berin koma í hús og þar til víninu er átappað. Leita að víni