Leiðarljós
Að allt starfsfólk ÁTVR njóti sömu virðingar og hafi jafna stöðu innan fyrirtækisins.
Tilgangur og markmið
Markmið jafnréttisáætlunar ÁTVR er að koma í veg fyrir mismunun á grundvelli kyns, koma á og viðhalda jafnrétti og jöfnum tækifærum kynjanna, jafnri stöðu þeirra og virðingu. ÁTVR leggur áherslu á að allir fái notið sín án tillits til kynferðis, kynþáttar, trúarbragða, aldurs eða búsetu. Jafnréttisáætlun ÁTVR byggir á lögum nr. 150/2020 um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna.
ÁTVR telur mikilvægt að unnið sé að jafnrétti með því að nýta til jafns þann auð sem felst í menntun, reynslu og viðhorfum starfsfólks. Meðal annars verði unnið gegn viðhorfum sem leiða til aðstöðumunar kynjanna.
Fylgja skal Gæðahandbók ÁTVR og meginskjölum 01.01.06 Jafnréttisáætlun, 01.01.07 Jafnlaunastefna, 01.01.12.Mannauðsstefna ÁTVR og 01.01.05.Siðareglur ÁTVR.
Launajafnrétti
Við ákvörðun launa skal gæta fyllsta jafnréttis. Konum, körlum og fólki með hlutlausa skráningu skulu greidd jöfn laun og njóta sömu kjara fyrir sömu eða jafnverðmæt störf. Skulu þau viðmið sem lögð eru til grundvallar launaákvörðunar ekki fela í sér kynjamismunun. Það gildir jafnt um lífeyrisframlag, lengd orlofs og veikindaréttar, eða hvers konar annarra starfskjara sem hægt er að meta til fjár. Starfsfólki skal ávallt heimilt að skýra frá launakjörum sínum ef það kýs að gera svo.
|
Markmið
|
Aðgerð
|
Ábyrgð
|
Tímarammi
|
|
Viðmið við ákvörðun launa og annarra starfskjara skulu ekki fela í sér kynjamismunun.
|
Við ráðningar og framgang í starfi er þess gætt að einstaklingum sé ekki mismunað vegna kynferðis.
Jafnlaunakerfi innleitt og því viðhaldið með rýni stjórnenda (ÍST 85:2012)
Jafnlaunakerfi tekið út af vottunaraðilum
Innri úttektir jafnlaunakerfis
Lagalegar kröfur yfirfarnar og tryggt að farið sé eftir þeim skv: VER 03.08.03 Kröfur jafnlaunakerfis og mat á hlítingu
|
Framkvæmdastjórar og mannauðsstjóri
Framkvæmdastjórar
Framkvæmdastjórar
Gæðastjóri
Mannauðsstjóri
|
Lokið í byrjun hvers mánaðar.
Innleiðingu lauk haustið 2018
Rýni stjórnenda árlega
Árlega; Endurnýjun þriðja hvert ár - viðhaldsúttektir milli þeirra.
Árlega
Árlega
|
|
Launamunur skal vera 0%, með ekki meiri vikmörk en 2%
|
Launagreiningar gerðar reglulega og brugðist við skv: VER 03.08.05 Frábrigði, úrbætur og forvarnir ef meiri munur kemur í ljós.
|
Framkvæmdastjórar
|
Árlega
|
|
Allt starfsfólk skal upplýst um að jafnlaunakerfi er innleitt og því viðhaldið í fyrirtækinu.
|
Upplýst á starfsmannafundum og/eða innri vef fyrirtækisins um úttektir á jafnlaunakerfinu.
Upplýst í atvinnuviðtali og/eða við ráðningu nýs starfsfólks.
|
Framkvæmdastjórar
Mannauðsstjóri
|
Eftir hverja úttekt vottunaraðila
Þegar nýtt starfsfólk er ráðið.
|
|
Jafna skal hlutfall kynja í stjórnenda-störfum.
|
Ef stjórnunarstarf losnar skal gæta að jafnri stöðu kynja við ráðningu.
|
Framkvæmdastjórar og mannauðsstjóri
|
Þegar stjórnendastarf losnar.
|
Eftir innleiðingu á jafnlaunastaðlinum ÍST85:2012 haustið 2018, hlaut ÁTVR jafnlaunavottun til þriggja ára frá BSI á Íslandi og í framhaldi heimild til að nota jafnlaunamerki Jafnréttisstofu. Jafnlaunavottunin var endurnýjuð haustið 2021.
Jafnlaunastaðallinn gefur fyrirtækjum og stofnunum tækifæri til að koma upp, innleiða, viðhalda og bæta stjórnun jafnlaunamála hjá sér og afla sér vottunar um að allir sem þar starfa, njóti jafnra launa og sömu kjara fyrir sömu eða jafnverðmæt störf.
Laus störf, starfsþjálfun og starfsþróun
Jafnréttissjónarmið skulu metin við ráðningar og þess gætt að jafna hlut kynjanna í mismunandi störfum.
ÁTVR gerir nauðsynlegar ráðstafanir til að tryggja að allt starfsfólk óháð kyni njóti sömu möguleika til endurmenntunar, símenntunar, starfsþjálfunar og starfsþróunar.
Tryggja skal að allt starfsfólk óháð kyni geti sótt námskeið sem haldin eru sérstaklega til að auka hæfni í starfi eða til undirbúnings fyrir önnur störf.
Gæta skal jafnréttis hvað varðar ábyrgð og þátttöku starfsfólks í starfshópum og nefndum.
|
Markmið
|
Aðgerð
|
Ábyrgð
|
Tímarammi
|
|
Laus störf hjá ÁTVR skulu standa öllum opin til umsóknar óháð kyni.
|
Taka saman kynjahlutföll mismunandi starfshópa. Séu þau ójöfn, er þess gætt sérstaklega við ráðningar að reyna að jafna þau.
|
Mannauðsstjóri
|
Lokið í febrúar ár hvert
|
|
Starf sem laust er til umsóknar skal standa opið jafnt konum, körlum og fólki með hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá.
|
Þess gætt að starfsauglýsing stríði ekki gegn jafnri stöðu og jöfnum rétti kynjanna á nokkurn hátt. Í auglýsingum kemur fram að tekið sé mið af jafnréttisáætlun við ráðningar.
|
Mannauðsstjóri
|
Við gerð auglýsinga þegar störf losna.
|
|
Allt starfsfólk skal hafa sömu möguleika til starfsframa. Tryggt verði að allir, óháð kyni, njóti sömu möguleika til starfsþjálfunar og starfsþróunar sem er hugsuð til að auka hæfni í starfi eða undirbúnings öðrum störfum.
|
Starfsfólk hvatt til jafns til starfsþróunar.
Allir, óháð kyni, hvattir til að sækja framhaldsnám í Vínskóla. Halli á annað kynið, fari fram greining og starfsfólk hvatt til náms.
|
Framkvæmdastjórar og mannauðsstjóri
|
Við mat á þörfum fyrir starfsþróun og gerð fræðsluáætlunar ár hvert.
|
|
Öll starfsþróun og starfsþjálfun skal vera aðgengileg báðum kynjum.
|
Árlega er greint hver sókn karla og kvenna í sambærilegum störfum er í starfsþróun og starfsþjálfun.
|
Framkvæmdastjórar og mannauðsstjóri
|
Við upphaf og lok starfsmannasamtala ár hvert.
|
|
Vinna á markvisst að því að jafna fjölda kvenna og karla í nefndum og vinnuhópum
|
Við val á starfsfólki í nefndir og vinnuhópa skal gæta að kynjasamsetningu hópsins sérstaklega.
|
Framkvæmdastjórar, mannauðsstjóri í samvinnu við jafnréttisfulltrúa
|
Gert við val í hópa og nefndir.
|
Samræming fjölskyldu- og atvinnulífs
ÁTVR skal gera nauðsynlegar ráðstafanir til að gera öllu starfsfólki, óháð kyni, kleift að samræma starfsskyldur sínar og ábyrgð gagnvart fjölskyldu. Þessar ráðstafanir skulu miða að því að auka sveigjanleika í skipulagningu á vinnu og vinnutíma. Taka skal tillit bæði til fjölskylduaðstæðna starfsfólks og þarfa fyrirtækisins. Þar með talið að starfsfólk eigi auðveldara með að koma til starfa eftir fæðingarorlof, foreldraorlof eða leyfi úr vinnu vegna óviðráðanlegra og brýnna fjölskylduaðstæðna.
Starfssemi ÁTVR krefst þess að starfsfólk sinni verkefnum sínum á ýmsum tímum dagsins og ársins. Með það að leiðarljósi er skipulag vinnutíma starfsfólks og starfshlutföll skipulögð þannig að síður myndist togstreita á milli einkalífs og vinnu og jafnvægi þar á milli sé eins og best verður á kosið. Markvisst stefnir ÁTVR að draga úr yfirvinnu starfsfólks eins og kostur er með hagkvæmu skipulagi vinnunnar. Kynna skal starfsfólki stefnu fyrirtækisins varðandi sveigjanleika, svo það hafi tök á að semja um slíka vinnutilhögun.
|
Markmið
|
Aðgerð
|
Ábyrgð
|
Tímarammi
|
|
Skipulag vinnutíma skal vera fyrirsjáanlegt, þannig að hægt sé að samhæfa fjölskyldulíf og starf.
|
Starfsfólk ÁTVR skal eiga kost á sveigjanlegum vinnutíma eftir því sem unnt er. Þannig skal starfsfólki auðveldað að samræma fjölskylduábyrgð og starf.
|
Framkvæmdastjórar og mannauðsstjóri
|
Kynning fari fram við upphaf starfs og upplýsingar aðgengilegar í gæðahandbók og á innra neti fyrirtækisins.
|
|
Að ýta undir að báðir foreldrar nýti þann rétt sem þeir eiga til foreldra- og fæðingarorlofs og leyfis vegna veikinda barna.
|
Kynin séu til jafns hvött til að nýta sér réttindi sín til foreldra- og fæðingarorlofs. Réttur til leyfis vegna veikinda barna aðgengilegur og beint til beggja kynja.
|
Daglegir stjórnendur, mannauðssvið.
|
Þegar væntanleg fæðing er tilkynnt eða þörf vegna veikinda eða aðrar fjölskylduástæður koma upp.
|
|
Draga úr yfirvinnu og sjá til þess að hún standi báðum kynjum til boða og taki mið af fjölskylduaðstæðum.
|
Skipulag vinnutíma skal taka mið af því að ekki verði um óeðlilega mikla yfirvinnu að ræða hjá starfsfólki.
|
Daglegir stjórnendur.
|
Við skipulagningu vinnu.
|
Einelti, kynbundið ofbeldi, kynbundin áreitni og kynferðisleg áreitni
Allt starfsfólk á rétt á því að komið sé fram við það af virðingu. Jafnframt skal starfsfólk ávallt sýna samstarfsfólki kurteisi og virðingu í samskiptum. Einelti, kynbundið ofbeldi, kynbundin áreitni og kynferðisleg áreitni verða undir engum kringumstæðum liðin á vinnustaðnum. Meðvirkni starfsfólks í slíkum málum er óásættanleg.
Skilgreining á einelti styðst við reglugerð nr. 1009/2015 en þar segir í 3. gr.:
Einelti: Síendurtekin hegðun sem almennt er til þess fallin að valda vanlíðan hjá þeim sem fyrir henni verður, svo sem að gera lítið úr, móðga, særa eða ógna viðkomandi eða að valda honum ótta. Skoðanaágreiningur eða ágreiningur vegna ólíkra hagsmuna fellur ekki hér undir.
Farið er eftir verklagsreglu í gæðahandbók í viðbrögðum við einelti: 03.01.11 . Áætlun ÁTVR gegn einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni og ofbeldi.
Kynbundið ofbeldi er skilgreint svo í 2. gr. laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020:
Ofbeldi á grundvelli kyns sem leiðir til eða gæti leitt til líkamlegs, kynferðislegs eða sálræns skaða eða þjáninga þess sem fyrir því verður, einnig hótun um slíkt, þvingun eða handahófskennda sviptingu frelsis, bæði í einkalífi og á opinberum vettvangi.
Kynbundin áreitni er skilgreind svo í 2. gr. laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020:
Hegðun sem tengist kyni þess sem fyrir henni verður og hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi og skapa aðstæður sem eru ógnandi, fjandsamlegar, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi fyrir viðkomandi.
Kynferðisleg áreitni er skilgreind svo í 2. gr. laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020:
Hvers kyns kynferðisleg hegðun sem hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu þess sem fyrir henni verður, einkum þegar hegðunin leiðir til ógnandi, fjandsamlegra, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi aðstæðna. Hegðunin getur verið orðbundin, táknræn og/eða líkamleg.
Greining tölfræðiupplýsinga
Við alla upplýsingaöflun, úrvinnslu og miðlun skal ÁTVR, eins og mögulegt er, greina tölfræðilegar upplýsingar eftir kynjum, eftir því sem þýðingu hefur og ekki stangast á við persónuverndarhagsmuni, sbr. 29. gr. Laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020.
|
Markmið
|
Aðgerð
|
Ábyrgð
|
Tímarammi
|
|
Að tölfræði-upplýsingar séu greindar eftir kyni
|
Liður í jafnréttis-starfi ÁTVR verði greining eftir kyni í GRI sjálfbærnivísum í ársskýrslu þar sem því er við komið. Meta í kjölfarið hvort úrbóta sé þörf.
|
Framkvæmdastjórar, Árangursstjórnun og jafnréttisfulltrúi.
|
Árlega í ársskýrslu ÁTVR.
|
Eftirfylgni
Jafnréttisáætlun þessa ber að endurskoða á þriggja ára fresti. Árlega skal fara yfir markmið, aðgerðir og niðurstöður verkefna með framkvæmdastjórum og helstu stjórnendum.
|
Markmið
|
Aðgerð
|
Ábyrgð
|
Tímarammi
|
|
Sannreyna hvort jafnréttisáætlun skili tilætluðum árangri. Meta hvort markmið áætlunar séu raunhæf.
|
Gera úttekt á markmiðum, skrá að hvaða marki þeim hefur verið náð, leggja mat á raunhæfi og skila greinagerð þess efnis til stjórnenda.
|
Framkvæmdastjórar í samvinnu við jafnréttisfulltrúa.
|
Lokið í apríl ár hvert.
|
|
Jafnréttisáætlun þessi er í sífelldri þróun.
|
Endurskoðun og þróun áætlunar með hliðsjón af reynslu og fyrirliggjandi greiningum.
|
Framkvæmdastjórar og mannauðsstjóri í samvinnu við jafnréttisfulltrúa.
|
Lokið 3 mánuðum áður en gildistími eldri áætlunar rennur út.
|
Hlutverk og verkefni jafnréttisfulltrúa
Jafnréttisfulltrúi skal fylgja jafnréttismarkmiðum og áætlun fyrirtækisins eftir og vera ráðgefandi fyrir stjórnendur og starfsfólk. Jafnréttisfulltrúi skal árlega gera úttekt á framkvæmd þessarar áætlunar og skila greinagerð um hversu vel hefur tekst til.
Jafnréttisfulltrúi skal vinna eftir þeim verkefnum sem tiltekin eru í áætlun og getur skipað til þess nefnd úr hópi stjórnenda, mannauðssviðs og annars starfsfólks sér til aðstoðar. Gæta skal jafnréttis við skipun nefndarinnar. Jafnréttisfulltrúi skal vera tilnefndur af framkvæmdaráði og skipaður af forstjóra til tveggja ára í senn.
Gildissvið
Jafnréttisáætlun þessi er í gildi fyrir allt starfsfólk ÁTVR.
Jafnréttisáætlunin er í gildi frá 1. febrúar 2022