Efnisyfirlit

Lög og reglur

Í desember 2023 voru samþykkt lög nr. 110/2024 um breytingar á lögum nr. 6/2002 um tóbaksvarnir. Lögin fela í sér innleiðingu á Evrópureglum og fela í sér margvíslegar breytingar í viðskiptum með tóbaksvörur og jurtavörur til reykinga. 

Ný lög tóku gildi þann 11. janúar 2024 en nokkur ákvæði laganna öðlast gildi síðar. Er sá frestur ýmist til 6, 12, 16 eða 48 mánaða.

  •   11. júlí 2024: Frestur til að afhenda ÁTVR upplýsingar um vörur á markaði rennur út (6. gr. a)
  •   11. janúar 2025: Ákvæði um merkingar og umbúðir taka gildi (6. gr. c) *
  •   11. maí 2025: Ákvæði um rekjanleika, skráningu og öryggisþátt taka gildi (6. gr. d, e, f)
  •   11. janúar 2028: Ákvæði um innihaldsefni og einkennandi bragð tekur gildi (6. gr. b)

* Með nýrri reglugerð breytist þessi dagsetning sbr. umfjöllun um dagsetningar að neðan

Í lögunum er gert ráð fyrir að ráðherra setji nýjar reglugerðir sem kveða nánar á um ákveðna þætti og einnig má búast við að eldri reglugerðir kunni að breytast.

Ný reglugerð nr. 1250/2024 um útlit og viðvörunarmerkingar tóbaksvara, losun skaðlegra tóbaksefna, mæliaðferðir og skýrslugjöf tekur gildi 1. maí 2025.

Þó öðlast ákvæði um einsleitar umbúðir ekki gildi fyrr en 24 mánuðum eftir gildistöku eða 1. maí 2027.

Bráðabirgðaákvæði veita jafnframt heimild til að fylgja eldri reglugerð 790/2024 um merkingar til 1. maí 2026  fyrir innflutning og 1. nóvember 2026 fyrir sölu vöru.

Auk þess er ný reglugerð um skráningu og rekjanleikakerfi er í vinnslu í ráðuneyti.

 

Reglugerð 1250/2024

Reglur um rekjanleika tóbaksvöru

Grunnur rekjanleikakerfisins er evrópsk tilskipun sem var innleidd í ríkjum Evrópusambandsins árið 2019. Tilskipunin 2014/40/ESB kveður á um að allir helstu aðilar í vöruflæði tóbaksvöru skrái vörur þannig að hægt sé að rekja feril vöru frá framleiðanda til smásala.

Allar vörur eru merktar með einkvæmu auðkenni sem fylgir vörunni frá framleiðslu, innflutningi, heildsölu, geymslu og flutningi til smásala. Vörur eru skráðar og skannaðar í öllum þrepum vörukeðjunnar þannig að unnt sé að skoða staðsetningu, tíma, tegund og magn allt frá upphafi til enda. Upplýsingarnar eru sendar í miðlæga gagnagrunna sem tryggja að vara fari á ætlaðan viðtökustað.

 

Helstu lög sem varða rekjanleikakerfið eru:

Lög nr. 6/2002 um tóbaksvarnir Tilskipun 2014/40/ESB um framleiðslu, kynningu og sölu á tóbaki og tengdum

Lög og reglur um tóbaksvörur og jurtavörur til reykinga

Ýmis lög og reglur gilda um tóbaksvörur og eru lög nr. 6/2002 kjarninn í löggjöfinni. Auk þess tekur ný reglugerð 1250/2024 á mörgum lykilþáttum. 

Helstu lög og reglur sem varða framleiðslu, umbúðir, viðvörunarmerkingar og sölu á tóbaksvöru eru:

Lög nr. 6/2002 um tóbaksvarnir Tilskipun 2014/40/ESB um framleiðslu, kynningu og sölu á tóbaki og tengdum vörum Reglugerð nr. 1250/2024 um merkingar, umbúðir, losun, mæliaðferðir og skýrslugjöf Reglugerð um mynd- og textaviðvaranir á tóbaki og mælingar á hámarki skaðlegra tóbaksefna nr. 790/2011 Reglugerð um smásölu tóbaks, nr. 325/2007

Reglugerð um tóbaksgjald og merkingar tóbaks, nr. 1082/2004 Lög um gjald af áfengi og tóbaki, nr. 96/1995 Reglugerð um tóbaksgjald og merkingar tóbaks, nr. 1082/2004